müzik aletleri

Çalınması En Zor Enstrümanlar

Aygün Akdağ

Bugün müzik aleti olarak sayılabilecek flüt, piyano, gitar, davul, gayda, borazan, org, insan sesi ile uzuvlarımız ve daha niceleri mevcut. Bu enstrümanlar, hastalıklı ve kötücül ruhları iyileştirme ve mutlu bir insanı daha da mutlu etme gücüne sahip sonsuz bir müzik üretiyorlar! Zihnimizi ve bedenimizi kopmaz bir bağla birbirine bağlayarak duygusal anlamda otantik ve etkileyici biri olmamıza yardımcı oluyorlar. 

Bateri

Bateri/davullar, müzik enstrümanlarının perküsyon (vurmalı) grubuna aittirler. “Tambur başı” veya “davul derisi” adı verilen en az bir membrana (kaplama) sahiptirler ve bir kabuk üzerinde gerilip, bir davul çubuğu kullanılarak vurulurlar. Temel tasarımı değişmeden kalmıştır ve gezegenin en eski müzik aletidir. Diembe, bir tür davul olarak tek bir davulcu tarafından çalınabilirken, bongo davulları ve timpani gibi müzik aletleri iki ya da daha fazla davulcu gerektirir. Benzer şekilde, bir caz davulcusu yüksek tiz ve yankı yapan davullar isterken, bir rock davulcusu düşük tiz, gürültülü ve keskin olan davulları tercih edebilir. Bugün el yapımı davullar, dokunsal doğaları nedeniyle müzik terapilerinde kullanılıyor. Yüzyıllar boyunca geri davullar dini törenlerde kullanıldı.

Akordeon

müzik aletleri

Akordeonlar körüklü bir kutu şeklinde olan müzik aletleri ailesindendir. Ayrıca konuşma dilindeki kullanımıyla “squeezebox” olarak da bilinir. Ağız mızıkası olarak bilinen “armonyum” da aynı aileye aittir. Bir akordiyonist, tuşlara basarken körüğü sıkıştırarak veya genişleterek akordeonu çalar. Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’da akordeon halk müziğinde yaygın olarak kullanılır. Klasik müzikte solo bir enstrüman veya eşlikçi olarak da kullanılır. Akordeon, bir çalgı aleti olan Yunan harmonikosundan türetilen ve harmonik veya müzikal anlamına gelen “harmonika” olarak da bilinir.

Piyano

Piyano, bir klavye kullanılarak çalınır. Klasik ve caz müziğinde solo performanslar, oda müziği eşliğinde gerçekleştirilen prodüksiyonlar ve prova için kullanılır. Ses kartı ve metal teller koruyucu bir tahta kutunun içinde muhafaza edilir. Dünyanın en tanıdık enstrümanlarından biri olan piyano, İtalyanca pianoforte denen bu enstrümanın adının kısaltılmış halidir. Piano ve forte, İtalyanca “yumuşak” ve “güçlü” anlamına geliyor, bu da piyanistin tuşlara dokunduğunda piyanonun ürettiği ses seviyesindeki değişimleri ifade ediyor.

Arp

müzik aletleri

Arp, telli çalgılar kategorisine ait çok telli bir müzik enstrümanıdır. Teknik olarak bir arp, bir boyun, rezonatör ve yere dik olarak konumlandırılmış tellerden oluşur. Naylon, bağırsak, tel veya ipek, arpın tellerini yapmak için kullanılır. Mozart ve Dussek gibi birçok barok ve klasik besteci, arpları konserler ve orkestralarda solo bir enstrüman olarak kullandılar. Caz müziğinde bir tarz olan “hot music” dünyasında öncü olan Casper Reardon, caz müziğinde arp kullanan ilk kişiydi. Tasarımlarında düzenli olarak geliştirmeler yapılması, arpın modern müziğin içinde daha çok yer etmesine olanak sağlıyor.

Gayda/Tulum

müzik aletleri

Gayda, kamıştan yapılmış çift düdük ve tulumdan oluşan, tiz sesli, nefesli bir enstruman. Avrupa, Anadolu, Kafkasya, Basra Körfezi ve Kuzey Afrika çevresinde heyecan verici müzikler yaratmaya devam ediyor. Hayvan derisinden yapılma tulumu şişirmek için içine hava pompalanır. Bir kamışı bulunan kıvrımlı borudan, sürekli pes bir ses çıkar. Tulumda, bunun yanısıra çift düdük bulunan çift kamışa üfürme yapılır. Çifte düdüğün melodi çalmaya olanak veren parmak delikleri vardır. İlk önce üfleme borusundan üflenerek tulum şişirilir. Ardından dem borusuyla kamışı seslendirmek için bu tulum sıkıştırılır. Eski tulumun sesi İskoç gaydalarından rahatlıkla ayırt edilebilir. Tulumun kökeni ve ne zaman ortaya çıktığı tam olarak bilinmiyor.

Korno

Korno, salyangoz kabuğu gibi kıvrımlı, bakır borudan yapılan, üflemeli bir çalgıdır. Adı, İtalyanca’da “boynuz” anlamına gelen “corno” sözcüğünden türetilmiş. Antik Mısır, Roma ve Mezopotamya’da boynuzdan yapılan ilk örnekleri, işaret vermek ve avcılara yol göstermek için kullanılırdı. Kornonun gövdesini oluşturan boru, üflenen baş bölümden alt uca doğru kıvrılarak genişler ve çan biçimli kalak bölümüyle son bulur. Çağdaş kornonun boru uzunluğu yaklaşık 4,5 metredir. Üflenen ucunda koni biçiminde bir ağızlık vardır. Üzerinde flüt ya da klarnette olduğu gibi ses delikleri ya da üfleme dili yoktur.

Keman

Keman diğer bir adıyla viyolon; viyola ve viyolonselin de bulunduğu violin ailesinin en yüksek tondan çalan, en küçük üyesi. Uzunluğu 60 cm. Almanca “geige”, Fransızca “violon”, İngilizce “violin”, İtalyanca “violino”dur. İsmi, telli çalgılar anlamına gelen ve Ortaçağ Latincesinde kullanılan bir kelime olan “vitula”dan türetilmiş. Yayla çalınan telli bir çalgıdır ve dört teli vardır. Keman yayına “arşe” denir. Arşede yapay ya da gerçek at kılının yanısıra ham misina, bağırsak, sentetik veya çelik de kullanılabilir. Ayrıca yayı daha düzgün hale getirmek ve sesi güzelleştirmek amacıyla arşeye, bala benzeyen fakat katı bir madde olan reçine sürülür. Özellikle soloda kullanılır ve eşlik görevi verilir.

Ney

müzik aletleri

Kaşgarlı Mahmut, Divân-ı Lügati’t-Türk adlı Türk kültür ve dilini anlatan eserinde aktardığına göre; üflemeli bir çalgı olan ney, “Sagu” denilen ve “Erler” için düzenlenen, ölüm, erdem ve acıları anlatan törenlerde kullanılıyor. “Ney”, yakın zamanlarda Farsça’ya geçmiş ve nâ veya nay (kamış) adını almış. Arap toplumunda da üflemeli çalgıların hemen tümü için kullanılan “mizmâr” sözcüğü, (nefes borusu, ses organı anlamında) ney için de kullanılıyor. Türkçede ise hemen her zaman ney olarak anılmış. Kavimler Göçü’nden önceki zamanlardan kalan, Runik harflerle yazılmış Proto Türk Yazıtları zamanından kaldığı düşünülen adıyla Romanya’da “nayu” olarak biliniyor. 

Yorum Yaz

Diğer Yazılar

Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanıyoruz. karmaturkiye.com'u kullanarak çerezlere izin vermiş olursunuz.

Tamam