Çok sayıda klasikleşmiş esere imza attı. Konser vermediği yıllar boyunca bile hayran kitlesini korumayı başardı. Her jenerasyonun fenomeni oldu. Her zaman kendine özgüydü. Öyle ki; şarkıları, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde tedavi amaçlı olarak dinletildi… Ve tahmin edeceğiniz üzere; evet, iyileştirdi. O; İlhan İrem!
İlhan İrem, 1 Nisan 1955’te Bursa’da doğdu. Babası Nahit Aldatmaz ve annesi Mesude Hanım, İlhan’ı büyütürken hiçbir konuda kısıtlama ve yasak getirmedi. Rahat ve mutlu bir çocukluk geçirdi İlhan. Ortaokula giderken, evlerinin çatı katında tek başına yaşamaya başladı.
İlhan İrem bir röportajında o günleri şöyle anlatmıştı:
Başına buyruk sözcüğü hafif kalır; baş edilmez bir çocuktum. Sonsuz bir özgürlük tutkusuyla, düşle gerçeği iç içe yaşayan bir masal kahramanı gibiydim… Kalabalıklar içindeyken neşeli ve esprili, yalnızken melankoliktim… Anneannemi çok severdim. Çok güzel sesi, masmavi gözleri vardı. Kucağına yatıp yıldızları seyrederdim. Kulağıma şarkılar söylerdi. Hiç bilmediğim şarkılar. Ona eşlik ederdim. ‘Sen farklısın, sen sanatçı olacaksın’ derdi hep…
Ortaokul ve lisede otoriteyi fazla umursamayan, rahat bir gençti İlhan. Ortaokulda şan ve solfej dersleri almaya başlar. 1969’da 14 yaşındayken, okul orkestrasının solisti oldu. Orkestra ile 1970’te Milliyet Gazetesi’nin Liselerarası Müzik Yarışması’nda Marmara Bölgesi birincisi oldu. İstanbul’daki birçok müzik grubundan teklif aldı ama sevgilisi Bursa’da olduğu için teklifleri reddetti ve yaşadığı şehre döndü.
İlhan İrem o yıllar için şunları ifade etmişti;
Okul orkestrasıyla çaylarda müzik yapan, aşıkların mektuplarını yazan, sakin görünümlü, romantik bir elebaşıydım!
BABASINDAN ALDIĞI BORÇ PARAYLA İSTANBUL’A GELDİ
Genç şarkıcı, 1972’ye kadar orkestrası ile Bursa’da Çelik Palas Oteli’nde, Uludağ diskolarında şarkı söyledi. Artık Bursa ona yetmez olmuştu. Müzik yolculuğuna İstanbul’da devam etmek istedi. Anne ve babası, çocukluğunda olduğu gibi yine ona yasak koymadı ve desteklerini de ihmal etmedi. İlhan, okuduğu liseyi bırakıp 1973’te babasından aldığı borç parayla hiç bilmediği İstanbul’a geldi.
İlhan, İstanbul’a gelir gelmez soluğu Unkapanı Plakçılar Çarşısı’nda aldı.
Unkapanı benim için sadece bir giriş kapısı oldu. 17 yaşındaydım ve doğru insanlara rastladığım için şanslıydım!
17 yaşında Bursa’daki çatı katında yazdığı Birleşsin Bütün Eller şarkısı ilk plağı oldu İlhan İrem’in.
Sonra Anlasana geldi.
İlhan İrem, bu şarkının öyküsünü şöyle anlatır;
1974 yazında, Bursa’nın sayfiyesi Burgaz’daki evimizde sabaha karşı bir rüya gördüm. Deniz kıyısında, Kireç Ocağı denilen kayalık bir bölgeye gitmemi fısıldadı bir ses. Gitarımı alarak günün ağarmasına yakın, bisikletimle gittim oraya. Dalgalar, rüzgar, uçuşan kağıtlarım, muhteşem bir doğa vardı. Orada sabaha kadar Anlasana’yı yazdım…
Bu şarkı öyle tuttu ki; İlhan İrem’i daha yolun başında unutulmaz biri yaptı. İlhan İrem’in deyimiyle sıra dışı yolculuğun ilk habercisi gibiydi. Ve diğer unutulmaz şarkılar geldi ardı ardına… Yazık Oldu Yarınlara, Boş Ver Boş Ver Arkadaş… İlhan İrem, “Bu şarkılar aşkla yapıldı, yaşanmış hikayeler anlatıyorlar” dedi yine verdiği bir röportajında.
https://youtu.be/L_5Uent5FvA
1976 yılında yayınladığı dördüncü 45’liğinde Tanrı’yı sorguladığı Kuklacı Amca, gelen baskılar sonucunda plak şirketi tarafından piyasadan toplatıldı.
İLK LP
1976 yılında ilk LP çalışması olan İlhan İrem 1973-1976 yayınlandı. Üzülme Dostum, Havalar Nasıl, Ayrılık Akşamı, Sensiz de Yaşanıyor, Bal Ağızlım gibi her yaptığı 45’lik liste başı oldu. İlhan İrem’in 1973-1981 yılları arasında toplam 10 adet 45’liği yayınladı.
1979 yılında yayınladığı senfonik yapıdaki Sevgiliye LPsi ile ilk defa akademik bir çalışmayla müzik yaşamında yeni bir yola saptı. Sevgiliye albümünde ilk defa kendi yazdığı sözler dışında bir Nazım Hikmet şiiri olan Hoşgeldin‘i besteledi ve seslendirdi.
Bir Yıldız adlı bestesi, 1979 Eurovision Türkiye finaline kaldı ama yarışamadan askere alındı. 1981 yılında askerliğinde yaptığı bestelerden oluşan Bezgin yayınlandı.
OLANLAR OLMUŞ
Rivayete göre; İlhan İrem, askerden döndüğünde hayatının en kötü sürprizlerinden biriyle yüzleşmek zorunda kaldı. Sevgilisi, İlhan İrem’in en yakın arkadaşı ile İlhan askerdeyken nişanlanmıştı. Bu olayın ardından İlhan İrem, bu olağanüstü şarkıyı yazdı. Tuhaf olan ise, İlhan İrem’in bu şarkıda hiç isyankar bir ruh hali yansıtmıyor olmasıdır. Tamamen kabullenen, kabuğuna çekilen, üzüntüsünü içinden taşırmayan biri vardır şarkıda.
Ben mi geç kaldım, yoksa mevsimler mi solmuş?
https://youtu.be/NZMPoNylqf8
1983 yılında yedi yıllık bir çalışmanın ürünü olan ve sanatçının kendisi tarafından Rock senfonisi olarak adlandırılmış üçlemesi Pencere… Köprü… Ve Ötesi… sırayla yayınlanmaya başlandı.
1984 yılında Türkiye’yi Bulgaristan’da düzenlenen Altın Orfe Yarışması‘nda temsil eden İrem, dereceye giremedi ama Gazeteciler Özel Ödülü‘nü kazandı.
1986 yılında sözlerini yazdığı Halley, Melih Kibar tarafından bestelendi ve Türkiye’ye Eurovision Şarkı Yarışması’nda o yıla kadar alınan en iyi dereceyi getirdi.
1987 yılında üçlemenin sonuncusu Ve Ötesi, Uzaklarda Biri Var (Denemeler) ile birlikte yayınlandı. 1988 yılında Dünden Yarına adlı albümü, 1989 yılında Uçun Kuşlar albümleri yayınlandı. 1992 yılında ise İlhan-ı Aşk albümü geldi.
1994 yılında yayınlanan Koridor ve Romans albümleri ile birlikte aynı yıl dördüncü kitap Delirium (Denemeler) piyasaya çıktı. 1995 yılında Sevgililer Günü / The Best Of İlhan İrem 1, 1997 yılında Aşk İksiri & Cadı Ağacı / The Best Of İlhan İrem 2, 1998 yılında Hayat Öpücüğü / The Best Of İlhan İrem 3 albümü ve Millenium / Sanalizasyon Fareleri, Yarasalar ve Diğerleri (Denemeler) adlı beşinci kitap okuyucuya ulaştı.
2000 yılında eski çalışmaları olan Bezgin, Pencere… Köprü… Ve Ötesi… albümleri, bazı bölümleri yeniden mix edilmiş orijinal kayıtlarıyla Bezginin Gizli Mektupları, Uçuk Mavi Pencere, Bulutlara Köprü, Düşler ve Ötesi isimleriyle tekrar piyasaya çıktı.
2001 yılında Seni Seviyorum, 2003 yılında Bir Meleğe Aşık Oldum, 2004 yılında Işık ve Sevgiyle 30 Yıl albümü yayınlandı.
2006 yılında Cennet İlahileri albümünü, 2008 yılında çocuklar için hazırladığı Tozpembe / Progressive Çocuk Şarkıları isimli bir albümünü yayınladı.
ALTIN HARFLERLE YAZILAN BİR KARİYER
İlhan İrem sanat yaşamı boyunca altı kez Altın Plak olmak üzere pek çok ödül aldı. Aralarında Hey ve Ses de olmak üzere çeşitli dergi, gazete ve kurumlar tarafından pek çok kez yılın erkek sanatçısı ve yılın sanatçısı ödüllerine layık görüldü. Birçok şarkısı ve albümü çeşitli dergi, gazete ve kurumlar tarafından yılın şarkısı/yılın albümü seçildi.
İlhan İrem; yarım asırlık müzik yolculuğuna tam 25 albüm, 10 adet 45’lik plak, 6 kitap, 11 resim sergisi sığdırarak müzik dünyasının klasikleri arasında ilk sıraya yerleşti.