Ressam Cemal Tollu 1899’yılında İstanbul’da dünyaya geldi.Ssanat hayatı çok erken yaşlarda başlamıştı. Sanayi-i Nefise’ye Güzel Sanatlar Akademisi’ne kaydını yaptırsa da işgal yılları nedeni ile buradaki öğrenimine ara vermek zorunda kaldı. Böyle olunca Ankara’ya gitmeye karar verdi. Orada Mustafa Kemal Paşa’nın kurduğu Zahit Namzetleri Talimgahı’na katıldı. Süvari zabiti olarak eğitim gördü. Konya’daki süvari alayına gönderildi. 1926 yılında İstanbul’a geri dönerek sanat hayatının kapılarını tekrar açtı. İkinci yıl sonunda sınav vererek Elazığ Öğretmen Okulu’nda öğretmenliğe başladı. Bu serüven Erzincan Askeri Lisesi ile devam etti.
Ressam Cemal Tollu kendini geliştirmek amacı ile Münih’te Hans Hofmann’ın, Paris’te Andre Lhote, Fernand Leger ve Grommaire’in yanında çalıştı. Bir süre de Despiau’nun atölyesinde heykel eğitimi gördü. Paris dönüşü Elazığ’da ilk sergisini açtı. İstanbul Galatasaray sergilerine konuk sanatçı olarak katıldı. Ardından Anadolu Medeniyetleri Müzesi olan Ankara Arkeoloji Müzesi’nde yönetici olarak görev aldı. Müzedeki Hitit yapıtları, sanatının yöresel heykelsi biçimlerin katkısını yönlendirmekte etkili oldu.
1940’ta 2. Devlet Sergisi’nde ikincilik, 1941’deki 3. Devlet Sergisi’ndeyse birincilik ödülü kazandı. 1946’da Paris ve Londra’da düzenlenen Çağdaş Türk Sanatı Sergilerine katıldı. 1947’de İstanbul’ da ikinci kişisel sergisini açtı. 1950 yıllarında Venedik ve Sao Paolo Bienaline, Bağdat ve Tunus’taki Uluslararası Sergilere resimlerini sundu. 1957’de Akademi’de verdiği mitoloji derslerinin notlarını bir kitap halinde (Yunan Mitolojisi) yayımladı. 1960’ta 21. Devlet Sergisi’nde Hasat adlı kompozisyonuyla ikinci kez birincilik ödülü elde etti. 1968 yılında İstanbul’da hayatını kaybetti.
Uzun yıllar Yeni Sabah gazetesi başta olmak üzere, değişik yayın organlarında sanat üstüne görüşlerini barındıran yazılar yazan ve bu yazılarında özellikle sanat eğitiminin sorunları ve ilkeleri üstünde duran Cemal Tollu’nun anısına, ölümünden sonra Ankara ve İstanbul’da sergiler düzenlendi.
