Misirlou

Pulp Fiction, Quentin Tarantino, Zeki Müren Üçgeni: Misirlou

Ayşe Aslıhan

Doksanların meşhur filmi Pulp Fiction sayesinde tanımıştık bu şarkıyı. Yeni bir şarkı olmamasına rağmen, o dönem piyasaya yeni çıkan birçok hitten daha fazla beğenilen ve radyo listelerinde dinlenme rekorları kıran bir şarkıydı.

 

Yönetmen Quentin Tarantino, 1962 yılında ünlü gitarist Dick Dale tarafından bestelendiği düşünülen bu şarkıyı filmle birlikte adeta yeniden diriltmiş ve muazzam bir rüzgarla piyasaya sürmüştü.

 

Ancak bu bir Dick Dale bestesi değildi. Hatta şarkının kökleri dahi ABD’den çok uzaklardaydı. Konu hakkında bilgi sahibi olan çok az kişi olmasına rağmen, yığınla iddia dolaşıyordu ortada. Bu yüzden Dick Dale’e ait olduğu varsayılarak tartışmalara nokta koyuldu.

TARTIŞMALAR YENİDEN ALEVLENİYOR

Tartışmanın fitilini yeniden ateşleyen ise Yunan sanatçı Anna Vissi oldu. 2004 Atina Olimpiyatları’nın kapanış seremonisinde muazzam bir şovla şarkıyı Yunanca orijinal sözleriyle tüm dünyanın gözleri önünde seslendirdi.

 

İsmi Misirlou olan parça, bir Yunanın, Mısırlı genç ve güzel bir kıza olan aşkını konu alıyordu. Ancak yerine oturmayan taşlar da yok değildi. Örneğin Misirlou tabiri Yunanların değil, Osmanlı Rumlarının kullandığı bir kelimeydi.

Küçük bir araştırmadan sonra şarkının Türkiye’deki kökleri ortaya çıktı. Zeki Müren, aynı besteyi farklı sözlerle 1950’lerde, Dick Dale’den bile önce seslendirmişti.

 

Ritim ve melodisinden bir doğu ezgisi olduğu anlaşılan şarkının Yunanistan’a transferi, İzmir’den Atina’ya göçen Rum mübadiller sayesinde olmuştu. Bilinen ilk kaydı, 1927 yılında Tetos Demetriades tarafından yapılmış ve telif hakları Nikolas Rubanis adına tescillenmişti.

 

Şarkının Amerika’ya ulaşması da 1940’lardan itibaren ülkeye göç eden Yunanlar sayesinde gerçekleşmişti. Ancak, resmi olarak Yunanlar adına tescilli olsa da, gerçek bestecisinin kim olduğu halen bilinmemekte.

Bu yüzden anonim bir eser olarak kabul edilmekte ve Türkler ile Yunanların yanı sıra, Osmanlı sınırları içinde yaşayan Araplar, Museviler, Ermeniler ve Farslar tarafından da üzerinde hak iddia edilmektedir. Arapça versiyonu;

 

Bu da Osmanlı Musevilerinin hak iddia etmesini sağlayan versiyonu. İddiaya göre İskenderiye’den İzmir’e göçen Musevi bir bestekarla gelmiş şarkı. Ancak Yidiş dilinde söylendiği için pek güçlü bir tez değil, zira Osmanlı Musevilerinin Sefarad kolundan olduğu biliniyor.

Kaynak: Allen McAllister

Diğer Yazılar

Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanıyoruz. karmaturkiye.com'u kullanarak çerezlere izin vermiş olursunuz.

Tamam